Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî’nin Bilinmeyen Bir Eseri: “Mecmu’atü’l-Letâ’if Sandukatü’l-Ma’ârif”
(An Unknown Work Of Hafız Hüseyin Ayvansarayi: “Mecmu’atü’l-Leta’if Sandukatü’l-Ma’arif” )

Yazar : Yunus Kaplan  & Zahide Efe  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 22
Sayfa : 52-119
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut327
    


Özet
Osmanlı’da edebî ve kültürel alanlara ilgi duyan, ömrünün büyük bir kısmını bu alanlardaki çalışmalara hasrederek yaşadıkları dönemde toplumun sahip olduğu ilmî ve kültürel birikimlerin gelecek nesillere aktarılmasında köprü vazifesi gören birçok aydın yetişmiştir. Bunlardan biri de 18. yüzyılda Osmanlı’nın tarihî, mimari, edebî ve kültürel birikimleri üzerine kafa yoran ve adeta ömrünü bu değerleri kayıt altına almakla geçiren Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî’dir. Emsaline nadir rastlanan Osmanlı münevverlerinden biri olan Hüseyin Ayvansarâyî’nin hayatı hakkında eldeki bilgiler oldukça sınırlı olsa da kaleme aldığı Hadîkatü’l-Cevâmi’, Mecmû’a-i Tevârîh ve Eş’âr-nâme-i Müstezâd gibi önemli eserler, onu şöhret sahibi yapmıştır. İyi bir edebî zevke ve kültürel birikime sahip olduğu anlaşılan Ayvansarâyî, yaşamış olduğu dönem ve öncesinde yazılmış olan eserleri inceleyerek bu eserlerde tesadüf ettiği, kendine göre ilginç ve özgün gördüğü şiirlerden bir mecmua tertip etmiştir. Bu çalışmada Ayvansarâyî’nin şimdiye kadar varlığı bilinmeyen Mecmu’atü’l-Letâ’if Sandukatü’l-Ma’ârif adını verdiği bu şiir mecmuasının şekil ve muhteva özellikleri üzerinde değerlendirmelerde bulunulmuş ve eserdeki şiirlerin MESTAP’a göre tasnifi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler
Klasik Türk edebiyatı, Mecmua, Hafız Hüseyin Avvansarâyî, Mecmu’atü’l-Letâ’if Sandukatü’l-Ma’ârif

Abstract
Many highbrows who were interested in the literal and cultural fields in Ottoman, had duty of bridge in transferring the society’s scientific and cultural knowledge to the next generations in their period as devoting the great part of their life to the workings in this field grew up. One of them Hafız Hüseyin Avvansarayi who pondered on Ottoman historical, architectural, literal and culture knowledge in 18th century and spent his life to record those values. Even if the information about Hüseyin Avvansarayi’s life who is one of unique Ottoman intellectual ones is limited, his important works such as Hadîkatü’l-Cevâmi’, Mecmû’a-i Tevârîh and Eş’âr-nâme-i Müstezâd made him famous. Ayvansarâyî who was understood to have a well pleasure and cultural knowledge organized a review of poetries that he came across in these works, thought them as interesting and genuine in his mind as examining the works written in the period when he lived and before it. In this study, some evaluations were made on the form and content features of this poetry journals review that Avvansarayi named it as Mecmu’atü’l-Letâ’if Sandukatü’l-Ma’ârif, that its existence has not been known up to now, and the poetries in this work were classified according to MESTAP.

Keywords
Classical Turkish Literature, Journal, Hafız Hüseyin Avvansarayi, Mecmu’atü’l-Leta’if Sandukatü’l-Ma