Öz: Bu çalışmamızda, Ahmet Mithat Efendi’nin, çocuk ve çocuk eğitimine dair yazdığı üç eserinde (Ana Babanın Evlat Üzerinde Hukuk ve Vezaifi, Peder Olmak Sanatı, Çocuk Melekât-ı Uzviye ve Ruhiyesi) üzerinde durulan başlıklar ve bu eserlerde dile getirilen fikirlerin, yazarın kurgusal eserlerine ne ölçüde yansıdığı üzerine tespitler belirtilecektir. Çalışmada nitel analiz yolu kullanılmıştır. Veriler doküman analizi yoluyla toplanmıştır. Bu doğrultuda yazarın roman ve hikâyeleri ile isimlerini yukarıda zikrettiğimiz üç teorik eseri incelenmiştir. Veriler; çocuğa bakış, aile içinde çocuk, modernleşme döneminde eğitim, okula başlama ve öğrenme süreci, okuma yazma ve çocuk eğitiminde kaynaklar başlıkları halinde içerik analizi tekniğiyle yazarın eserlerinde çocuk eğitimine dair hususlar temel alınarak ortaya konmuştur. Ahmet Mithat Efendi’nin roman ve hikâyelerinde çocuklar, eğitim alma hususiyetleriyle öne çıkmışlardır. Sosyal konumları önemsenmeksizin çocuklar, sağlıklı ve akıllıdır. Çocukların hemen hepsinin algıları açıktır. Bir işi, bir konuyu ya da bir dersi hızlıca kavrayan bu çocukların; bazıları evde, aile büyüklerinden ya da özel tutulan hocalardan, bazıları okula giderek, bazıları da hem ev içi eğitim alıp hem de okula giderek eğitim süreçlerini, toplumun değer yargılarına göre tamamlamaktadır. Osmanlı toplumu, Batılılaşma süreciyle birlikte, yeni ve eski arasında bir medeniyet krizi yaşarken Ahmet Mithat, erken bir dönemde bu yeniliğin inşasının çocuklar yoluyla olacağını fark etmiş ve bunun için çocuk eğitimi üzerinde sıklıkla durmuştur.
Ahmet Mithat Efendi, çocuk, çocuk eğitimi