Abstract
Coğrafya Terimleri Sözlüğü Olarak Divanü Lugati’t-Türk
Divanü Lugati’t-Türk, içerdiği dil malzemesi bakımından Türk dili ve edebiyatının asıl kaynakları içinde bulunan; Türk filolojisi, tarihi, folkloru ve coğrafyası için çok büyük önem arz eden ansiklopedik bir sözlüktür. Eserde düzen sırası içinde anlamları verilen sözcüklerin, dikkat çekici olarak, Türk adbilimi için çok özel bir önemi vardır; Türk kültürüne ait çeşitli şubelerin, eski Türk dünyasının anlaşılmasını sağlayan ve muhtelif cepheleriyle tesiri bugüne kadar uzanan bir çok sosyal, iktisadî, etnolojik, folklorik, coğrafî vs. unsurun genel hatlarıyla terminolojisi gözler önüne serilmiştir. Bu çalışmada, Divanü Lugati’t-Türk’te tanımlanan terminolojiler arasında müstakil bir terminolojik sözlük oluşturan Türk coğrafya terimleri incelenmiş, bazı terimler üzerine etimolojik ve morfolojik açıklamalar yapılarak Türklerin kullandığı eski coğrafya terimlerine ışık tutulmuştur. Bu terimlerin Türk adbilimi açısından bilhassa toponimlerin (örneğin dağ, tepe, bel, sırt isimleriyle ilgili oronimler; çay, dere, nehir isimleriyle ilgili hidronimler vs.) anlaşılmasında büyük önemi vardır.
Keywords
Divanü Lugati’t-Türk, sözlük, coğrafya, terminoloji