Derleme Sözlüğüne ‘Kadın’ Kavramı İle İlgili Katkılar
( Some Contributions to the Dictionary of Compiled Dialects in Regard to “Woman” Concept )

Yazar : Mediha Mangır    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2017
Sayı : 13
Sayfa : 38-50
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut129
    


Özet
İnsan, yaşamını kolaylaştırmak ve çevresindekileri daha anlaşılır hale getirmek için varlıklar ve kavramlar arasında çeşitli ayrımlar, sınıflandırmalar yapar. İnsanın çevresindeki varlıkları ve kavramları adlandırması bu sınıflandırmaların başında gelir. Dilin söz varlığı içerisinde adlandırmalar önemli bir yer tutar. Bu çalışmada, “kadın” kavramı ad biliminin bakış açısıyla Türkiye Türkçesi ağızları esas alınarak değerlendirilmiştir. Türkiye Türkçesi ağızları ölçünlü dile oranla çok daha zengin bir söz varlığına sahiptir. Bu kavram zenginliğinin birçok sebebi vardır. Bunlardan en önemlisi Anadolu ağızlarının çağlar boyu Türkçenin bütün anlatım yollarından, türetme kurallarından yararlanmış olmasıdır. Bu çalışmada “kadın” ile ilgili adlandırmalar anlam ilişkilerine göre sınıflandırılmıştır. Derleme sözlüğünde kayıtlı olmayan kullanımlar ile sözlükte kayıtlı ancak farklı bir anlamla karşılananlar işaretlenerek derleme sözlüğüne katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler
Söz varlığı, adlandırma, derleme sözlüğü, kadın.

Abstract
Human make various discriminations and classifications in order to facilitate his life and make his environment more comprehensible. Human naming the entities and concepts around him is one of the primary classifications. Naming has an important place in the vocabulary of a language. In this study, the concept of “woman” was discussed from the onomatological point of view based on Turkey Turkish dialects. Turkey Turkish dialects have richer vocabulary compared to vocabulary of the standard language. There are many reasons for this richness of concepts. One of these reasons is that Anatolian dialects benefited from all expression possibilities and derivation rules for centuries. In this study namings about the concept of “woman” were classified in terms of meaning connections. Usages that are not included in the dictionary of compiled dialects and that are included but refer to different meanings were marked, and thus some contributions made to the dictionary.

Keywords
Vocabulary, naming, dictionary of compiled dialects, woman.