Abstract
18. Yüzyıl Hekimi Ömer Şifâî ve Eseri Mecmûa-i Tıbbîye.
Osmanlı döneminde birçok tıp metni yazılmıştır. Hekimler, bilgi ve tecrübeleri dâhilinde bu metinleri oluşturmuşlardır. Metinlerin çoğu ilaçbilim alanında yazılmıştır. Bunların yanında cerrahi alanında yazılan eserler de vardır. Yine sadece tıp alanıyla ilgili sözlükler de yazılmıştır. Bu tarz çalışmalar, dönemin tıp anlayışını göstermesi bakımından değerlidir. Aynı zamanda tıp tarihi araştırmaları için de önemlidir. Bu sebeple günümüzde tarihî tıp metinleri araştırmaları gittikçe artmaktadır. Yazma eserler kütüphanelerinde farklı nüshaları bulunan eserlerin içerisinde birçok çalışma alanı bulunmaktadır. Bu durumda her eserin detaylı bir şekilde incelenmesi gereği ortaya çıkmaktadır. Eserler, yazıldığı dönemin dili, tıp anlayışı, söz varlığı ve diğer konu alanları için zengin bir yapıya sahiptir.
Bu çalışmada 18. yüzyılda yaşamış olan hekim Ömer Şifâî tanıtılacak, onun eseri olan Mecmûa-i Tıbbîye incelenecektir. Ömer Şifâî, zamanın meşhur tabipleri arasındadır. Gerek telif gerekse de tercüme yoluyla eserler yazmıştır. Bu eserler içerisinde 9 varaklı Mecmua-i Tıbbîye de vardır. Bu eser kısa bir metin olsa da içerisindeki zengin kelime dağarcığı önemini arttırmaktadır. Eser, bir sözlük olarak kaleme alınmıştır. Bu da dönemin tıp terimlerini incelemede fayda sağlayacak nitelikte olduğunu göstermektedir. Hekimin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verildikten sonra eserin iç ve dış yapısı hakkında bilgi verilecektir. Eserin dili, tıp terimleri açısından sunduğu katkılar ve buna benzer ögeler değerlendirilecektir. Dönemin diğer eserleriyle benzer ve farklı yönleri tespit edilecektir.
Keywords
Ömer Şifâî, Mecmûa-i Tıbbîye, Osmanlı