Abstract
Boyalı Kuş Romanı Bağlamında II. Dünya Savaşı Yıllarında Orta Avrupa Halk Hekimliği Örnekleri
Jerzy Kosinski’nin Boyalı Kuş adlı romanı bir çocuğun bakışıyla II. Dünya Savaşı’nı, bu savaşı yaşayan insanların zorlu hayatlarını konu almaktadır. Romanda savaşın zorlukları Orta Avrupa’nın cephe savaşına uzak köylerindeki insanlar üzerinden anlatılır. Savaşın ilk yıllarında, bir ailenin 6 yaşındaki çocuğunu Nazilerden korumak için Almanya’dan uzak, Orta Avrupa’da yer alan köylerden birinde yaşayan başka bir aileye teslim etmesiyle başlar. Ancak çocuk savaş günlerinin kargaşası içinde sürekli yer değiştirmek zorunda kalır. Zorunlu olan bu değişikliklerde çocuk her gittiği yerde genellikle köyün en yaşlı ve bilge kadınının evine sığınır. Bu kişilerden tedavi yöntemlerini ve uygulamalarını yaşayarak/yaparak öğrenir. Romanda verilen bu çocuğun başına gelenler gerçek hayatta yazarın kendi hayatıyla örtüşmektedir. Savaştan kaçan bir çocuğun gözüyle ele alınan olayların yanı sıra Orta Avrupa’da merkezden uzak köylerde şifacı kadınların olması, köyün en yaşlılarının bir hekim gibi hastalıkları iyileştirmesi, hastalık isimleri ve tedavi yöntemleri romanda sıklıkla rastlanan unsurlardır. II. Dünya Savaşı yıllarında insanlar yalnızca düşmanla değil fakirlikle, yoklukla, bulaşıcı hastalıklarla da savaşmak zorunda kalmışlardır. II. Dünya Savaşı yıllarında halk, temel yaşam ihtiyaçlarından biri olan sağlık imkânlarına ulaşmakta da zorluk çekmiştir. Halk hekimliğinin gelişme nedenlerinden biri olan modern sağlık şartlarına ulaşmadaki zorluk insanları kendi içlerinde var olan halk hekimlerine yöneltmiştir. Boyalı Kuş romanı da anı niteliğinde olup savaş yıllarında yazarın tanık olduğu, o dönemde yaşanan hastalıkları ve tedavi yöntemlerini gerçekçi bir şekilde aktarmaktadır. Bu romanı, dönemi anlatan filmlerden, romanlardan, anı eserlerinden farklı kılan temel özellik, savaşın fiziksel mücadelesinden çok cephe gerisindeki halk hekimliği uygulamalarını anlatmasıdır. Bu sebeple makale kapsamında romanda geçen söz konusu veriler halk hekimliği uygulaması açısından değerlendirilmeye değerdir.
Keywords
Boyalı Kuş, Jerzy Kosinski, Halk hekimliği, tedavi, savaş.