Özet


Emine Semiye'nin Teârüf-i Müslimîn Sayfalarında Rusyalı Müslüman Kadınlarla Muhaberesi

Rusyalı Müslümanların Osmanlı topraklarında çıkardığı ilk süreli yayın organı olan Teârüf-i Müslimîn, özellikle tarih ve edebiyat araştırmaları açısından önemli bir konumdadır. Dergide genel olarak Osmanlı dışındaki Türk topluluklarının çeşitli meselelerine, eğitimin düzenlenmesine, Türk halklarının birliği ve kadınların özgürleşmesine dair konulara yer verilmiştir. Bu bağlamda Teârüf-i Müslimîn arşivinde tespit edilen kadınların toplumdaki konumları ve özellikle onların eğitilmesi meselesine dair yayımlanmış olan mektuplar tarih, edebiyat ve kadın araştırmaları açısından önem arz etmektedir. Söz konusu mektupların ilki Sibiryalı Ayşe ismiyle yayımlanan mektuptur. Dergide bu yazının yayımlanmasının ardından, farklı kadın kalemler tarafından yazılmış çeşitli mektuplar tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada, Teârüf-i Müslimîn’de bir dizi “muhabere” niteliğinde yayımlanan bazı mektupların transkripsiyon alfabesine aktarımı ve bunların içerik analizleri yapılacaktır. 1910’lu yıllarda yayımlanan söz konusu mektupların en önemli tarafı, başta Emine Semiye olmak üzere, çeşitli kadın yazarların kız çocuklarının eğitimi ve kadının toplumdaki rolü gibi konulara değinmiş olmalarıdır. Yazılarında, kimi noktalarda ortak bir görüş ve bakış açısını yansıtan yazarlar kimi noktalarda ise birbirleriyle muhalefet eden görüşlere yer vermiştir. Her ne olursa olsun yazıldığı dönemin pek çok özelliğini yansıtan bu mektuplar incelemeye açık metinler olarak dikkat çekmektedir. Dolayısıyla bu yazıları detaylı olarak incelemek hem tarihsel olarak kadınlık konusunun dönem toplumlarında “algılanış” biçimini ortaya çıkaracak hem de günümüzde bu konulara yönelik yapılan çalışmalara yeni bir katkı sağlayacaktır.



Anahtar Kelimeler

Tearüf-i Müslimîn, Emine Semiye, mektup, kadın.


Kaynakça