“Catchword” ve “Catch Letters” Terimleri Üzerine (Anlamı, Kullanım Biçimleri Ve Türkçe Karşılığı).
(On “Catchword” And “Catch Letters" (Meaning, Use Formats, Turkish Meaning). )

Yazar : Serdar Karaoğlu    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 19
Sayfa : 203-220
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut282
    


Özet
Sözlükler, her dil kullanıcısının sıklıkla başvurduğu bir kaynaktır. Hazırlanış amaçları ve taşıdıkları nitelikler bakımından sözlükler çeşitli sınıflara ayrılır. Bu ayrımla birlikte sözlüklerin genel olarak birleştikleri ortak noktalar da vardır. Sözlükte aranan bir madde başını sözlük kullanıcısının kolaylıkla bulabilmesi için tasarlanmış olan ve her sözlük kullanıcısının yararlandığı “catchword” ve “catch letters” (gösterge) bu ortak noktalardan biridir. Bu çalışmada sözlüklerde madde başlarını buldurucu işleviyle bildiğimiz ancak Türkiye’de henüz üzerinde çalışma yapılmamış olan “catchword” ve “catch letters” terimleri üzerinde durulacaktır. Bunun için öncelikle yerli ve/veya yabancı dilde yazılmış kimi sözlük ve kaynaklar taranarak “catchword” ve “catch letters” terimlerinin anlamları tespit edilecektir. Bu anlamlardan sözlük bilimi alanıyla ilgili olanı üzerinde daha geniş durulacaktır. Daha sonra ise yakın geçmişten (1890 Lehçe-i Osmanî) başlayarak Arap ve Latin harfli Türkçe sözlüklerdeki “catchword” ve “catch letters” kullanım biçimleri örneklendirilip tasnif edilecektir. Son olarak “catchword” ve “catch letters” terimlerinin Türkçe sözlüklerdeki kullanımı değerlendirilecek ve söz konusu terimler için önerilen Türkçe karşılıklar verilecektir.

Anahtar Kelimeler
Terimbilimi, Sözlükbilimi, Türkçe sözlükler, Gösterge

Abstract
Dictionaries are classified according to their purposes and their qualifications. However, there are common points at which the dictionaries meet in general. “Catchwords” and “catch letters” are one of these common points, which are designed for dictionary users to find any entry searched in dictionary. In the study, “catchword” and “catch letters” terms, which are known with function of entry finding in dictionary whereas on which there are no any study in Turkey yet, are mentioned. For this aim, meanings of “catchword” and “catch letters” have been firstly determined by scanning some dictionaries and sources written in domestic and/or foreign languages. One of these meanings which is related in lexicography is elaborated more broadly. Then, using styles of “catchword” and “catch letters” in Turkish dictionaries with Arabic and Latin letters are illustrated and labelled starting with recent past (1890 Lehçe-i Osmanî). Finally, the recommended terms for “catchword” and “catch letters” are given.

Keywords
Terminology, Lexicography, Turkish dictionaries, Catchword, Catch letters