Nev’î-zâde Atâyî’nin Mesnevilerinde Şarap ve Şaraba Ait Husûsiyetler.
(Wine and Wine-Related Features In The Masnavis of Nevʻî-Zâde Atâyî )

Yazar : Muhammet Kuzubaş    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 19
Sayfa : 221-235
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut296
    


Özet
Klâsik Türk edebiyatının temel konularından birisi şarap ve şaraba ait ögelerdir. Bazı şairler özellikle şarap konulu müstakil eserler yazarken, bazı şairler de şiirleri arasında şaraba ayrı bir önem vermişlerdir. Genel olarak bakıldığında, şarabın klâsik edebiyatta kimi zaman gerçek anlamıyla kimi zaman da mecâzî çağrışımlarıyla kullanıldığı görülmektedir. Diğer birçok edebî üründe olduğu gibi başlangıçta Arap ve Fars edebiyatlarının etkisi şarapla ilgili benzetme ve betimlemelerde de görülmüş; ancak klasik Türk edebiyatının kendi kimliğini bulduğu 16. yüzyıldan itibaren orijinal hayaller, semboller, tasavvurlar ve düşünceler ortaya çıkmıştır. 17. yüzyılın önemli şairlerinden birisi olan Nev’î-zâde Atâyî’nin mesnevilerinde zaman zaman geleneğe bağlılık görülse de genellikle orijinal betimlemeler ve yeni tasavvurlar dikkati çekmektedir. Bu çalışmada, Nev’î-zâde Atâyî’nin mesnevilerinde yer alan şarap ve şaraba ait ögelerle ilgili benzetme ve betimlemeler ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler
Nev’î-zâde Atâyî, 17. Yüzyıl, Klasik Türk Edebiyatı, Şarap.

Abstract
One of the main subjects of classical Turkish literature is wine and its elements. Some poets, especially while writing independent works on the subject of wine, some poets also gave a special importance to wine among their poems. Sometimes the real meaning of wine used sometimes metaphorically. As in many other literary products, the influence of Arabic and Persian literature was initially seen in the analogy and description of wine; However, after the 16th century, when classical Turkish literature found its identity, original dreams, symbols, imagination and ideas emerged. Nev’î-zâde Atâyî's works, which is one of the most important poets of the 17th century, although there is sometimes a commitment to tradition, original original depictions and new imaginations are noteworthy. In this study, the analogies and descriptions of the wine and wine elements in the mesnevi of Nev’î-zâde Atâyî will be discussed.

Keywords
Nev’î-zâde Atâyî, 17th Century, Classical Turkish Literature, Wine.