Türk Edebiyatında Göçebe Çingenelerde Gündelik Hayat ve Göçebe Çingene Kadınları
(The Daily Lives And Women of Nomad Gipsies In Turkish Literature )

Yazar : Şerife Çağın    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 23
Sayfa : 170-187
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut387
    


Özet
Türk edebiyatında Çingene anlatıları üzerine kronolojik bir okuma yapıldığında belli bir dönemden sonra genellikle olumlu yönde bir bakışın hakim olduğu görülmektedir. Hüseyin Rahmi, Refik Halit, Selahattin Enis olumsuz Çingene manzaraları veya ahlakî yönden zayıf tiplemeler çizerken Ahmet Haşim, Sabahattin Ali, Halikarnas Balıkçısıyla birlikte bu olumsuz bakışın tamamen değiştiği görülür. Bu yazarlarla birlikte Osman Cemal, Sait Faik, Bedri Rahmi, Melih Cevdet’te göçebe Çingeneler iç açıcı tabiat unsurlarıyla, günlük uğraşlar içerisinde, özgürlüklerine düşkün, serbest tabiatlı insanlar olarak anlatılır. Bu metinlerde göçebe Çingenelerin daha çok gündelik hayatlarındaki meşguliyetlerine ve kadınların özelliklerine yer verilmiştir. İnsanın tabiata yabancılaştığı modern çağlarda “göçebe Çingene” saf, sade yaşayışın, nostaljik yolculukların, özgürlüğün imajı hâline gelmiştir. Mekâna bağlı, yerleşik hayatın verileriyle donatılmış, an’ı kaçıran insan için göçebe Çingene artık toprak, ağaç, güneş, ay gibi tabiatın bir parçasıdır, her yere uyum sağlayabilendir, kayıtlı olmayan, biriktirmeyendir, bunun için de övgüyü hak edendir

Anahtar Kelimeler
Göçebe Çingeneler, Çingenelerde gündelik hayat, Çingene kadınları, Çingeneler ve tabiat

Abstract
A chronological reading through gipsy narratives in Turkish literature reveals that after a certain period of time writers generally had positive opinions about nomad gipsies. While Hüseyin Rahmi, Refik Halit and Selahattin Enis were picturing unfavorable gipsy portraits with weak characters on moral grounds, this negative attitude completely changed with Ahmet Haşim, Sabahattin Ali and Halikarnas Balıkçısı. Nomad gipsies were also described as freedom lovers and free spirits in their daily routines decorated with pleasent landscapes by Osman Cemal, Sait Faik, Bedri Rahmi and Melih Cevdet. The daily occupations and properties of women were mostly the points of focus in these texts about nomad gipsies. “Nomad Gipsy” became the symbol of a pure, simple living style, nostalgic journeys and freedom in modern times which human beings became alienated from nature. For a person who is tied to a place, equipped with the data of the settled life, who misses “the moment”; nomad gipsies are parts of nature like earth, trees, sun and moon. They can adapt everywhere, are not registered to anywhere, doesn’t collect anything and they deserve credit because of these.

Keywords
Nomad Gipsies, Daily Lives of Gipsies, Gipsy Women, Gipsies and Nature