Memduh Şevket Esendal'ın Eserlerinde Çocuklar
(Children In The Works of Memduh Şevket Esendal )

Yazar : Sait Kılıç    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 32
Sayfa : 12-23
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut581
    


Özet

Consolidating narrative literary texts and clarifying them by analyzing them depends on a full understanding of the concept of human in them. In order to distribute humanely, it is of great importance for anthropology to address the conditions of human existence. Takiyyettin Mengüşoğlu; He states that the only way for a human being to speak as a human being is through expression in the ontic, concrete integrity of the human being. Mengüşoğlu points out knowing the conditions of human existence as the way to do this. Based on this statement of Mengüşoğlu and its related functioning, we took the conditions of these beings as basis in order to examine the concept of Memduh Şevket Esendal in his stories and novels. In Esendal's works, we preferred to examine people as children. Man takes a stance as a being that demonstrates the values he contains. Values; They vary including high values, behavioral values and vehicle values. Human phenomena that show relationships with the characteristics of these beings, want, know, and behave allow us to recognize them. Children experience the beginnings of human stories. A person who acquires values shows himself in the child where he lives. Some children; While some children take a stand for high values such as love, pity and rights; Instrumental values such as bullying and lying emerge victorious. They show their position in social life with their existence that gives them their value. With these features, Esendal's stories and novels include children; It allows us to recognize ourselves as a person who is flamboyant, knows, wants, behaves and gives values. Moreover, as humans are better understood, analysis of literary texts in which humans are included gains power.



Anahtar Kelimeler

Philosophical anthropology, conditions of human existence, children, knowing humans



Abstract

Anlatmaya bağlı edebî metinleri anlamak ve tahlil ederek açıklığa kavuşturmak, içinde yer alan insan mefhumunun tam olarak anlaşılmasına bağlıdır. İnsanı anlamak için felsefi antropolojinin insanın varlık şartlarını ele almak büyük önem taşır. Takiyyettin Mengüşoğlu; insanı insan olarak kavramanın tek yolunun insanı ontik, somut bütünlük içinde kavramaktan geçtiğini belirtir. Mengüşoğlu, bunu yapmanın yolu olarak insanın varlık şartlarını bilmeyi işaret eder. Biz de Mengüşoğlu’nun bu ifadesinden ve ilgili çalışmasından hareketle Memduh Şevket Esendal’ın hikâye ve romanlarındaki insan mefhumunu irdelemek amacıyla bu varlık şartlarını esas aldık. Esendal’ın eserlerinde insanı çocuk olarak ele alıp incelemeyi tercih ettik. İnsan, yapıp ederken değerleri duyan bir varlık olarak tavır alır. Değerler; yüksek değerler, davranış değerleri ve araç değerler olmak üzere çeşitlilik gösterir. Bu varlık şartıyla bağlantılı yapıp eden, isteyen, bilen, tavır takınan insan fenomenleri onu tanımamızı sağlar. Çocuklar, insan yaşamının başlangıç sürecini yaşarlar. Değerleri duyan insan, yaşamın içinde yer alan çocukta kendini gösterir. Kimi çocuk; sevgi, acıma, hak gibi yüksek değerlerden yana tavır alırken kimi çocuk; zorbalık, yalancılık gibi araç değerleri duyan tarafını ortaya çıkarır. Onlar, değerleri duyan varlıklarıyla sosyal hayatın içinde konumlarını alırlar. Bu özellikleriyle Esendal’ın hikâye ve romanlarında yer alan çocuklar; yapıp eden, bilen, isteyen, tavır takınan ve değerleri duyan insan olarak kendilerini tanımamıza olanak sağlar. Böylelikle insan daha iyi anlaşıldıkça insanın içinde yer aldığı edebi metnin tahlili güç kazanır.



Keywords

Felsefi antropoloji, İnsanın varlık şartları, çocuklar, insanı tanımak