Abstract
Hapishaneden Cezaevine: Adnan Veli Kanık’ın Mapusane Çesmesi Adlı Eserinde Kamusal Bir Mekân Olarak Hapishane ve Mahkûm Hayatı
Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının unutulmuş isimlerinden biri olan Adnan Veli Kanık, eserlerinin önemli bir bölümü gazete ve dergilerde kalan mizahi öykü yazarlarından biridir. Edebiyat dünyasına ilk olarak gazetecilikle adım atan yazar, Vatan, Akbaba, Dolmuş, Tef, Pardon, Papağan, Taş-Karikatür ve Külâh gibi basın-yayın organlarında çeşitli yazılar kaleme almıştır. Yazarın öykü-röportaj türündeki Mapusane Çeşmesi (1952) adlı kitabı, Türk edebiyatı tarihi açısından dikkate değer bir eserdir. Bugüne değin detaylı bir incelemesi yapılmayan kitaptaki öyküler gerek mizahi gerekse dramatik özellikleriyle 1950’li yılların hukuk, adalet, devlet bürokrasisi ve toplumsal yapı açısından dikkate değer özellikler barındırmaktadır. Bu çalışmada, temelde konu ve izlek bakımından iki düzlem üzerine inşa edildiği tespit edilen Mapusane Çeşmesi, özellikle edebiyatın üretildiği bir mekân olarak cezaevi ve hükümlülerin bu mekânlardaki yaşam biçimleri açısından incelenecektir. İncelemede yazarın hapishane hayatına dair odaklandığı temel konular tespit edilecek, böylelikle Mapusane Çeşmesi’ni tanıtmak ve Türk edebiyatı tarihinde edineceği konum hakkında bilgi vermek mümkün olacaktır.
Keywords
Adnan Veli Kanık, Mapusane Çeşmesi, Türk öykücülüğü.