Abstract
Diğer Kişilerle İlişkileri Bağlamında Bir Kadının Portresi
Bu yazıda feminist bir perspektifle Ayfer Tunç’un Yeşil Peri Gecesi adlı romanı tahlil edilmiştir. Tahlilin merkezinde ise başkişi yer almaktadır. Kahramanla empati kurularak eylemlerinin temel nedenleri anlaşılmaya ve Erich Fromm’un “sevgi yaklaşımı”na dayanılarak yorumlanmaya çalışılmıştır. Görünenin arkasındaki gerçeği kavrayabilmek için başfigür ile romanın diğer kişileri arasındaki kriz ve çelişki anları üzerinde yoğunlaşılmıştır. Böylece cinsiyet ve iktidar ilişkileri ortaya çıkarılmıştır.
Sarhoş ve karamsar babası; güzel ve kaçak annesi; sevgisiz ve anlayışsız babaannesi; hain ve fırsatçı amcası; korkak ve mızmız amcasının oğlu; pedofil ve suistimalci İngilizce öğretmeni; asalak ve hercai kocası; çıkarcı ve kötücül kayını başkişinin yalnız özsaygı yıkımına değil, aynı zamanda benlik ve özdeşlik duygusu yıkımına uğramasına neden olur.
Sonuç olarak aile, akraba ve çevresinin ilgisiz, sorumsuz ve saygısız davranışlarına maruz kalan asli şahıs, öç alma içgüdüsüyle hareket eder. Duygu karmaşası, güven kaybı, çaresizlik, yalnızlık ve karamsarlık içinde savrulup durur. Oysa iyi bir okuyucu olan, şiiri ve sanatı bilen, farkındalık geliştirmiş biri olarak hayat hamlesi için gereken cesareti daha önce gösterebilirdi. Kötülüğün hem mağduru hem de faili olmaktan kurtulabilirdi. Ancak, insan olma onuru çiğnenen başkişi –“son an”a kadar- eleştirdiği değerler sisteminin ve davranış kalıplarının dışına çıkamamıştır.
Ayfer Tunç, Yeşil Peri Gecesi’nin kadın kahramanı ile diğer roman kişileri arasındaki ikiyüzlü ilişkileri açığa çıkarak farkındalık yaratır. Yazar, okuyucuya “eğer kahraman, kadın olmasaydı çaresizliği bu kadar yoğun hisseder miydi?” sorusunu da düşündürür.
Keywords
Ayfer Tunç, feminist perspektif, Kapak Kızı, Yeşil Peri Gecesi