Özet


About A Na‘t Ghazal Of Fuzûlî

Öz İslamiyet’in kabulünden sonra Türk edebiyatında başlayan peygamberi övme geleneği, tarih boyunca sayısız eser verilmesine yol açmıştır. Hz. Peygamber’in övgüsüne dair kaleme alınan manzumeler, özellikle divan edebiyatında oldukça geniş bir yere sahiptir. Na‘t adıyla anılan bu tarz şiirler, yüzyıllar içinde salt övgünün yanı sıra, Hz. Peygamber’in dünyaya gelişini, hayatını, Mi‘râc’ını, dış görünüşünü vs. konu edinenler olarak da kendi içinde türlere ayrılmıştır. Denilebilir ki Türk edebiyatında Son Peygamber’e sunulduğu kadar, gerçekten yaşamış, somut başka bir insana şiir sunulmamıştır. Zaten mukaddes has isimlerinin anlamı “övülen” demek olan Hz. Muhammed (SAV), asırlar boyunca her yönüyle Türk edebiyatında en çok yer eden şahsiyetlerin de başında gelmiştir. O’nun mübarek vasıfları, hayat hikâyesi, sünneti, hadisleri Türk edebiyatının en müstesna eserlerinde konu edilmiştir. Fuzûlî, on altıncı yüzyıl divan şairlerimizdendir ve özellikle kendine has kuvvetli lirizmi ile sonraki pek çok divan şairini etkilemiştir. Onun, ünlü Su Kasidesi başta olmak üzere, divanlarında ve diğer eserlerinde Son Peygamber’e övgüyü içeren birçok şiiri mevcuttur. Fuzûlî’nin Türkçe divanında yer alan dokuz beyitlik bir na‘t gazeli, na’t geleneğinin on altıncı yüzyıldaki özelliklerini gösterir mahiyettedir. Bu yazıda söz konusu na‘t gazelin şerhine dayalı bir gözlem ve tefekkür üzerinden meraklılarına ve bilhassa edebiyat öğrencilerine Fuzûlî’de peygamber sevgisine dair, kimi bilgilerin paylaşılması amaç edinilmiş ve böylelikle Peygamber sevgisinin Fuzûlî’nin sanatında ne derece etkili olduğu anlatılmaya çalışılmıştır.



Anahtar Kelimeler

Klasik Türk edebiyatı, H.z Peygamber, Övgü, Fuzûlî, Gazel


Kaynakça