Yazıtlardan Günümüze Organ Adları ve Bunların Türkiye Türkçesi Ağızlarına Yansımaları
(The Names of The Organs from The Inscriptions to Present-Day and Their Reflections on The Dialects of Turkish Turkic Languages
)
|
Yazar
|
:
Berker Kurt
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
12
|
|
Sayfa |
:
48-62
|
|
Doi |
:
http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut11
|
|
|
Özet
Dillerin köken, akrabalık, ilgi ve yapılarını ortaya koyan temel söz varlığı içinde yer alan organ adları, ilk kaynaklardan günümüze çok fazla değişikliğe uğramadan gelmiştir. Çalışmamızda Orhun Yazıtlarından günümüz Türkiye Türkçesi ağızlarına kadar geçen süreçte kullanılan organ adları, Türk dilinin önemli eserlerinde taranmıştır. Çalışmamız iki soru üzerinde şekillenmiştir. Birincisi eserlerdeki organ adları nelerdir? İkincisi ise tarihî metinlerde geçen organ adları, Türkiye Türkçesi ağızlarında varlığını devam ettirmekte midir? Bu soruların cevapları ışığında, organ adlarıyla ilgili hem tespit hem de karşılaştırma yapılmıştır. Çalışmamızda eserlerde geçen organ adlarının verilmiş olması bundan sonraki çalışmalara da kolaylık sağlayacaktır. Çalışmanın sonucunda Türkiye Türkçesi ağızlarında kullanılan organ adlarının tarihî metinlerimize sıkı sıkıya bağlı olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Orhun Yazıtları, Uygur Türkçesi Sözlüğü, Irk Bitig, Divanü Lügati’t -Türk, Tarama Sözlüğü, Derleme Sözlüğü, organ adları.
Abstract
Altun Yaruq Sudur (Suvarṇaprabhāsottama) is a sūtra which belongs to Mahāyāna The names of the organs in the essential lexicology that reveal the origins, kinship, interests and structures of the tongues have not changed much from the original sources. Particular works were scanned from Orhon inscriptions through the names of the organs of the present day in this study. Our work has been shaped on two questions. First, what are the organ names in the works? Second, are organ names in historical texts continuing their presence in Turkish dialects? In the light of the answers of these questions, both the identification and the comparison about organ names have been done. Since our study gives the names of the organs passing through the previous research, it will facilitate the further work. As a result of work, It has been determined that the names of the organs that use Turkish dialects are strictly bound to our historical texts.
Keywords
Orhon Inscriptions, Uyghur Turkic Dictionary, Irk Bitig, Divanü Lügati't-Türk, Browsing Dictionary,