BOSNA'DA OSMANLI DÖNEMİNE AİT EDEBİYAT ARAŞTIRMALARI VE NAMIK KEMAL’İN BOŞNAKÇA’YA TERCÜME EDİLEN ESERLERİ
(RESEARCH LETTERS TO THE OTTOMAN PERIOD IN BOSNIA AND NAMİK KEMAL'S WORKS TRANSLATED İNTO BOSNİAN )

Yazar : İrfan Morina - Lindita Latifi (Xhanari)    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2013
Sayı : 3
Sayfa : 90-99
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut217
    


Özet
Boşnaklar Balkanlarda Türk’ü anlayan, onu seven,dilini, kültürünü benimsemeyen, onun gibi olmaya çalışan bir halktır. Boşnak çocukları Osmanlı döneminde İstanbul’a gidip orada dil, edebiyat ve diğer alanlarda aldıkları bilgileri, daha sonra kendi memleketlerine taşımışlardır. Bir taraftan İstanbul’da orijinal edebiyat eserleri okuyor diğer taraftan da bu eserleri Boşnakçaya tercüme ile uğraşıyorlardı. Bilhassa Tanzimat edebiyatının ilk ürünleri Boşnak halkına sunulur. Bunlar arasında yer alan şair ve yazarlardan biri de hiç kuşkusuz Vatan şairimiz Namık Kemaldir. Bilindiği gibi Namık Kemal’in “Zavallı Çocuk” adlı tiyatro eseri Türkiye’de ilk defa 1890 yılında basılır. Bir yıl geçmeden 1891’de “Siroto Djete” adıyla Hilmi Muhibiç tarafından Boşnakçaya tercüme edilir. Asıl dikkat çekici olan “Vatan Yahut Silistre” adlı tiyatro eseridir. Eser, İstanbul’da olduğu gibi Balkanlarda da büyük yankı uyandırmış olmalıdır ki, Boşnaklar onu birkaç kez tercüme eder. Bu alandaki ilk tercüme, Ahmet Naim'in 1916 yılında “Mostar” dergisinde yaptığı tefrikadır.

Anahtar Kelimeler
Namık Kemal, Balkanlar, Bosna, Tercüme

Abstract
In the Balkans is not possible to find a nation different than the Muslims of Bosna that like, understand and accept the Turkish Culture more than they do. At the time of Ottomans Bosnian children went to Istanbul where they study language, literature and various branches and carried them in their country. On the one hand they read Turkish literature and on the other hand they attempt to translate it in their own language. So the first Turkish literature like novel, story, theater and the kinds of poems submitted to the Bosnians. Namık Kemal undoubtedly is one of our writers that was mostly read in Bosna. As we know the book “Zavallı Çocuk” (Poor Children) of Namık Kemal in Turkey for the first time was printed in 1890. After a year (in 1891) this book was translated in Bosnian language with the name “Siroto Djete” by Hilmi Muhibic. The theater book called “Vatan Yahut Silistre” must draw too much attention also in Bosna as it did in Istanbul because it was translated many times in Bosnian language. The creation “Vatan Yahut Silistre” for the first time was translated by Ahmet Naim in 1916 and printed in “Mostar” magazine.

Keywords
Namık Kemal, Balkans, Bosnia, translation