Sovyetler Birliği'nde Edebî Metinlere İdeolojik Müdahaleler: Beyitler Örneği
(Ideological İntervention to the Texts of Folk Literature at the Period of USSR: The Examples of Beyits
)
|
Yazar
|
:
Ömer Aksoy
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
17
|
|
Sayfa |
:
1-10
|
|
Doi |
:
http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut239
|
|
|
Özet
Muhtevası ve yapısal unsurları ile Türk dünyası içerisinde sadece İdil-Ural bölgesinde yaşayan Türk boylarında var olan Beyit türü, İdil-Ural Tatarlarının sözlü kültür ürünleri içerisindeki en orijinal türüdür. Bolşevik Devrimi'ne kadar toplumsal-bireysel trajediler ve protestolar üzerine güçlü bir şekilde devam eden beyit söyleme geleneği, devrim sonrasında yapısal ve ideolojik anlamda büyük değişikliklere uğramak suretiyle kısmen devam edebilmiştir. Bolşevik Devrimi ile edebiyat, sanat ve hatta folklor ürünlerin hâkim ideolojinin güdümüne girmesi ve bir propaganda aracı olarak kullanılması, beyitlerin ve beyit söyleme geleneğinin de farklı bir yapıya evrilmesine neden olmuştur. Çalışma, öncelikle beyitlerin yapısal ve ideolojik hususiyetleri hakkında bilgi verip Sovyetler Birliği döneminde edebî ürünlere yapılan ideolojik müdahaleler kapsamında beyit türüne yapılan ideolojik müdahaleleri ortaya koymayı ve Bolşeviklerin ideolojik propaganda bağlamında folklor ürünlerini nasıl kullandıklarını tespiti etmeyi amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tatar Beyitleri, Bolşevik Devrimi, Marksist Felsefe, İdeoloji, SSCB.
Abstract
The Beyit species that existed in the Turkish tribes living in the Idil-Ural region only in the Turkish Trenches with their contents and structural elements are the most original type of the oral creation tradition of Idil-Ural Tatars. The tradition of courage-telling, which continued strongly on social-individual tragedies and protests until the Bolshevik Revolution, was able to continue partly through structural and ideological major changes after the Revolution. The use of the Bolshevik Revolution as a means of propaganda and the domination of literature, art and even folklore dominated ideology has caused the tradition of couplets and couplets to enter a different phase. This study primarily aims to reveal the structural and ideological characteristics of the couplets and to reveal the ideological interventions made in the context of ideological interventions applied in literary products during the Soviet period and to determine how the Bolsheviks utilized folklore products in the context of ideological propaganda.
Keywords
The Beyits of Tatar's, October Revolution, Marxism, ideology, USSR.