Porto - Demo Blog 5

Yazar	: Kürşat Efe
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2018
Sayı	: 17
Sayfa	: 81-105
Doi	: http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut248

Özet
Bitki dünyası, insana sağladığı faydalar sebebiyle eski çağlardan bu yana önemini hep korumuştur. Genellikle konar-göçer bir hayat süren Türkler, tarımla da uğraşmışlar, çiftçilik de yapmışlardır. Kışlık yiyecekleri için ziraatle uğraşmaları kaçınılmazdı. 11. yüzyıl ve sonrasında yerleşik hayatın yaygınlaştığını, bunun yanında tarımın geliştiğini görmekteyiz. Doğayla iç içe yaşayan Türkler diğer milletlerde olduğu gibi tabiata ait nesnelere değer vermiştir. Bu nesneler arasında bitki isimlerinin yeri yadsınamaz. Geçmişten günümüze Türk toplum hayatında bitkilerin çok önemli yeri olmuştur. Karşılaştığı, faydalandığı, kullandığı, zararını gördüğü, ilaç yapımında kullandığı her türlü bitkiye kendi ana dilinde karşılıklar bulan Türkler, zaman zaman komşu dillerden de bitki isimleri almıştır. Türkler, kendisinden farklı tarihi ve coğrafi bölgelerde yaşayan topluluklardan yeni şeyler öğrenmiş ve bu öğrendiklerini kendi dillerine aktarmışlardır. Başka bir dilden ödünçleme yoluyla aktarılmış kelimeler alıntı kelimeleri oluşturmaktadır. Alıntı kelimeler alındığı dilin kurallarından ziyade zaman zaman ses ve şekil bakımından Türk dilinin kurallarına uydurularak kullanılmıştır. Bir milletin bir başka milletten kelime almasının en önemli sebebi öncelikle öğrenme isteğidir, bunun yanında özenti ve etkileşim de bu durum da etkilidir. Geçmişten günümüze kadar Türk dilinde kullanılan alıntı bitki adlarının tespit edilmesi; Türk milletinin hangi dönemde hangi milletten etkilendiğini, hangi milletten ne derece etkilendiğini, bunların hangi yapıda ve anlamlarda alındığını, bunların nasıl kullanım alanları bulduğunu, günümüze kadar hangilerinin kullanıldığını, günümüzde hangilerinin kullanımdan düştüğünü ortaya koyacaktır. Böylelikle gerek dil ve kültür tarihine gerekse ad bilimine ışık tutulacaktır.

Anahtar Kelimeler
Bitki isimleri, alıntı isimler, tarihî lehçeler, sözlükçülük.

Abstract
Plant world has always kept its importance since ancient times because of the benefits it provides. The Turks, who generally live a nomadic life, have also engaged in agriculture and farming. It was inevitable for them to deal with agriculture for winter food. 11th century and later settled life has become widespread, as well as agriculture has been developing. Living with nature, the Turks valued objects of nature as in other nations. The place of plant names among these objects cannot be denied. From the past to the present, Turkish society has been a very important place in the life of the plants. Turks, who have encountered their native language for every kind of plants they encountered, used, used in drug production, took their names from neighboring languages. The Turks learned new things from the communities living in different historical and geographical regions and transferred what they learned to their own language. The words quoted through borrowing from another language are quoting words. The words of quotation were used from time to time in accordance with the rules of Turkish language in terms of sound and shape. The most important reason why a nation receives a word from another nation is primarily the desire to learn, and the wisdom and interaction are also effective. Identifying cited plant names used in the Turkish language from past to present; In which period the Turkish nation is affected by which nation, which country is affected, in which structure and meaning they are taken, how they have found usage areas, which are used until now, which ones will be used, which ones will fall. Thus, both language and cultural history and name science will be shed light.

Keywords
Plant names, borrowing/loan names, historical dialects, lexicography.