Dede Korkut Kitabında Akrabalık Adlarının Sıklıkları
(The Frequency of Kinship Names in the Book of Dede Korkut )

Yazar : Melih Kuktaş    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 20
Sayfa : 1-16
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut302
    


Özet
Dede Korkut Kitabı Türk dili tarihinin ve Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. İçerik itibariyle zenginliği zaten bilinen bir gerçektir. Dil incelemeleri yönünden eserde standart bir Türkçenin olmayışından söz etsek de eser sözvarlığı açısından oldukça zengindir. Özellikle akrabalık ve soy ilişkilerine dair adlandırmalar bilindiği üzere Türk dilinde diğer dillere nazaran oldukça gelişmiş ve ileri düzeydedir. Bu akrabalık ve soy adlandırmaları Oğuz Türklerinin en önemli metinlerinden biri olan Dede Korkut Kitabı’nda da oldukça fazladır. Dede Kokut Kitabı’nın Dresden nüshasında toplam 56 adet akrabalık ve soy ilişkilerini bildiren kelime vardır. Erkekle ilgili akrabalık bildiren kelimelerdeki sıklık, Dede Korkut Kitabı’nda kadınlarla ilgili kelimelerden fazla tespit edilmiştir. Ancak tarihî Türk dilinin gelişimini irdelediğimizde ve eserin yazıldığı XVI. yüzyılı göz önüne aldığımızda “Dede Korkut Kitabı istinsah edildiği dönemde kadına daha fazla yer vermiştir” sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler
Dede Korkut, sözvarlığı, akrabalık, sıklık.

Abstract
The Book of Dede Korkut is one of the most important works of Turkish literature and Turkish language history. The richness of its content is a known fact. Although we talk about the absence of a standard Turkish in the works in terms of language reviews, it is very rich in vocabulary. Especially names related to kinship and family relations are highly developed and advanced in Turkish language compared to other languages. These kinship names are quite high in Dede Korkut Book which is one of the most important texts of Oghuz Turks. There are a total of 56 kinship related words in the Dresden copy of The Book of Dede Korkut. The frequency of words related to men is more than the words related to women in The Book of Dede Korkut. However, when we examine the development of the historical Turkish language and XVI. century, “The Book of Dede Korkut has given too much space to women in the period when it was held” is the result.

Keywords
Dede Korkut, vocabulary, kinship, frequancy.