Porto - Demo Blog 5

Yazar	: İnan GÜMÜŞ
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2019
Sayı	: 20
Sayfa	: 67-83
Doi	: http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut303

Özet
15. yüzyılın önde gelen devlet adamı ve yazarlarından olan Sinan Paşa, sanatlı nesir dilinin kurucusu olması özelliğiyle tanınır. Bu bağlamda öne çıkan ve daha çok bilinen eseri Tazarruname’dir. Sinan Paşa’nın Tazarruname dışında Maarifname ve Tezkiretü’l-Evliya adlı iki eseri daha vardır. Bunlar içerisinden Maarifname, konu çeşitliliği ve birçok bilgiyi barındırması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Genel ahlak kitapları içerisinde değerlendirilebilecek olan eseri, toplumsal ve siyasal alana yönelik belirlemeleri dolayısıyla Türk siyasi düşüncesinin gelişim çizgisinde ele almak mümkündür. Bu çalışmada eserin siyasi yönü, Fransız düşünür Michel Foucault’nun iktidar alanına yönelik ortaya koyduğu anatomopolitika ve biyoiktidar kavramsallaştırmalarının ışığında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Foucault’nun 17. yüzyıl sonrası Batı toplumlarını merkeze alarak sistemleştirdiği bu iktidar biçimlerinin, Maarifname özelinde Türk kültüründeki yansıma alanını belirlemek amaçlanmaktadır. Burada anatomopolitika kavramıyla, iktidarın baskıcı ve disipline edici yönü; biyoiktidar kavramıyla ise düzenleyici yönü kastedilmektedir. İktidarın insan bedeni üzerinden gerçekleştirmeye çalıştığı bir tabiiyeti içerimleyen bu kavramsallaştırmaların Maarifname’deki görünümleri; Foucault’nun belirlemeleriyle olan benzeşimleri, ayrımları, uyuşmaları ya da çatışmaları çerçevesinde ele alınmıştır. Dönem ve kültür bakımından Foucault’nun inceleme alanıyla farklı bir dairede yer alan Maarifname’nin söyleminden yansıyan ve insan bedeninin siyasetini oluşturan disipline etme, öldürme, ölüme bırakma, yaşatma, cinsellik gibi birtakım olgular, özne ve iktidar ilişkileri bakımından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler
anatomopolitika, biyoiktidar, Maarifname, siyasi düşünce, söylem çözümlemesi.

Abstract
Sinan Pasha, one of the leading statesmen and writers of the 15th century, is known for being the founder of the artistic prose language. Tazarruname is his most well-known work in this context. Besides Tazarruname, Sinan Pasha has two other works, Maarifname and Tezkiretü’l-Evliya. Among these, Maarifname has a special importance in terms of diversity of subjects and includind a lot of information. It is possible to consider the work which can be evaluated in the general moral books in line with the development of Turkish political thought due to its determination in the social and political field. In this study, the political aspect of the work is tried to be evaluated in the light of the conceptions of anatomopolitics and biopower introduced by the French thinker Michel Foucault. In this context, it is aimed to determine the reflection area of these forms of power, specific to Maarifname in Turkish culture which Foucault systematized after the 17th century, by centralizing Western societies in Turkish culture. Here, oppressive and disciplining aspect of power is intended with the concept of anatomopolitics; as to the term biopower, the regulatory aspect is intended. The appearances of these conceptualizations in the Maarifname, which include a nationality that power is trying to realize through the human body; have been discussed within the frame of analogies, distinctions, harmony and conflicts that occur with Foucault’s determinations. Reflected from the discourse of Maarifname, which is located in a different circle with Foucault's field of study in terms of period and culture, a number of phenomena such as discipline, killing, letting go to death, survival, sexuality, which form the politics of the human body, were examined in terms of subject and power relations.

Keywords
anatomopolitics, biopower, Maarifname, political thought, discourse analysis.