Anadolu Masallarında “Demir Çarık Demir Asa” Formelinin Sembolik Çözümlenmesi
(Symbolic Analysis of Iron Wadded Iron Scepter Formals in Anatolian Tales
)
|
Yazar
|
:
Ferhat Özmen
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
21
|
|
Sayfa |
:
97-106
|
|
Doi |
:
http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut331
|
|
|
Özet
Masallardaki formeller ruhun sorumsuz/bilinçsiz yaratıları değildir. Bir gerçekliğe cevap verir ve çeşitli işlevleri vardır. Nesnelerin/varlıkların gizil özelliklerini yansıtmak için yaratılan formeller ile olaylara yeni anlamlar yüklememiz mümkün hâle gelir. Bu formellerden biri olan “demir çarık demir asa” da derin anlamlar içeren yapısıyla masalların anlam zenginliği oluşturur. Demir çarık demir asa, uzun ve zahmetli bir yolculuğu anlatmak için kullanılan sembollerdir. Söz konusu bu sembollerle kahramanın her meşakkati göze aldığı, emellerine ulaşmak için en uzun yolu kat etmeye karar verdiği, başına gelecek her şeye katlanmayı göze alarak yola çıktığı ifade edilir. Demir çarık demir asa formeli zorluk, aşılamazlık, imkânsızlılık, sınanma gibi kavramları çağrıştırdığı için gölge arketipi ile ilgilidir ve demir çarığı delmek ve demir asayı kırmak gölge ile yüzleşmek demektir.
Bu çalışmada masal kahramanlarının demir çarık demir asayı kulanım amaçları sınıflandırmıştır ve bu kavramların sembolik analizi yapılmıştır. Kaybedilen sevgiliyi tekrar bulmak, aşk uğruna mücadele etmek, çocuk sahibi olmak ve kötücül varlıkların tehlikelerinden korunmak için kullanılan bu nesneler insan-ı kâmil olmayı ve erginlenmeyi sembolize eder. Aynı zamanda bireyin bilinç düzeyini yapıcı/onarıcı fonksiyonu ile karşımıza çıkar. Masalarda delinen/çürüyen çarık ve kırılan asa ile sabırlı, cesur ve kararlı insanlar bütün zorlukların üstesinden gelebilir, mutluluğa giden yol uzun ve çetindir mesajları telkin edilir.
Anahtar Kelimeler
Formel, demir, masal, sembol
Abstract
Formals in tales are not irresponsible /unconscious creations of the soul. It gives the answer fort he reality and have different functions. With the formals that are created to reflect the latent features of objects /assets, we can give new meanings to events. Among these formals, “iron wadded iron scepter” with deep meanings gives rich enaning to tales. Iron wadded iron scepter are symbols that arae used to express long and difficult travel. With these symbols the hero took the risk to face any trouble, decided to travel the longest way to achieve the goals and ready to endure over any thing that will be faced. Iron wadded iron scepter formals, as it evokes concepts such as difficulty, impenetrability, impossibility and testing, is related to the shadow archetype. Thus iron wad mean ream and breaking iron scepter mean confront with the shadow.
In this work the aim of iron wadded iron scepter of tale heros are classified and symbolic analysis of this concepts is performed. Objects that are used to find lost lover again, fight for love, have child and protect from the danger of bad beings symbolise human beings maturity and perfection. At the same time it appears with the constructive/restorative level of the consciousness of the individual. In tales with puctured /rotting wad and broken scepter patient, brave and determined humans can overcome all difficulties. And the road to happiness is long and difficult messages are instilled.
Keywords
Formal, iron, tale, symbol