Porto - Demo Blog 5

Yazar	: Sinan Bakır
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2021
Sayı	: 25
Sayfa	: 1-33
Doi	: http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut423

Özet
Garip şairleri, Türk şiirinde bir bakış açısı değişikliğine giderek türün sıfır noktasına dönüş yaparlar. Garip’in yeni görüş alanlarının kuramsal dayanağı gerçeküstücülüktür. Dada ve gerçeküstücülük, çıkış yıllarında Garip anlayışının düşünsel zeminini oluşturur. Garipçiler yeni şiiri savunurken çoklukla André Breton, Paul Eluard, Philippe Soupault gibi şairleri referans gösterirler, uygulamada ise Jacques Prévert’in etkisinde kalırlar. Garip ve Prévert şiiri yakın bakış açıları üzerinden kurgulanır. Gerçeküstücülükten gelen etkileri yerlileştirme kaygısı Garip hareketinin halk kaynaklarından, şiirinden, sözlü kültür ürünlerinden, deyişlerinden yararlanmasına zemin hazırlar. Nasrettin Hoca Hikâyeleri ve La Fontaine’ın Masalları da Garip’in kaynakları arasında sayılmalıdır. Garip’i çıkış yıllarında etkileyen diğer bir kaynak da Fransız kanalıyla tanıştıkları haikulardır. Dada ve gerçeküstücülük, İkinci Yeni şiirini de etkileyen akımlardandır. Gerçeküstücülüğün şiirsel imge, otomatik yazım, rastlantısallık yöntemleri bu bağlamda düşünülebilir. Gerçeküstücü resim, sinema ve atonal müzik, yeni şiiri hazırlayan sanatlardır. Varoluşçu felsefe, İkinci Yeni’yi düşünsel yönden etkiler. İkinci Yeni’nin oluşumunda İngiliz ve Amerikan edebiyatlarının da etkisi söz konusudur. İmgecilik akımı, Azra Pound ve T.S. Eliot etkisi, kaynak değişikliğinde önemli rol oynar. Garip’in her üç şairini etkileyen kaynaklar aynıdır, İkinci Yeni şairleri arasında ise bu tarz bir ortaklıktan söz etmek mümkün değildir. Örneğin, Sezai Karakoç, Edip Cansever, Ece Ayhan ve Cemal Süreya gibi şairlerin beslenme kaynakları kişilikleriyle uygunluk gösterecek yönelimlere sahiptir. Bu makalede, her iki hareketin beslendiği kaynakların izi sürülmüş, hareketlerin ortaya çıkışında dönemlerin siyasî atmosferinden ziyade edebî oluşumların etkisi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler
Garip, İkinci Yeni, şiir, kaynaklar, gerçeküstücülük.

Abstract
Garip poets return to the zero point of the genre by going to a change of perspective in Turkish poetry. The theoretical basis for Garip's new fields of view is surrealism. Dada and surrealism form the intellectual basis of his Garip conception in his coming years. Garip poets refer to poets such as André Breton, Paul Eluard and Philippe Soupault in their defense of new poetry, in practice, they are influenced by Jacques Prévert. Garip and Prévert poetry is fictionalized from close points of view. The anxiety of localizing the effects of surrealism sets the stage for the Garip movement to benefit from folk sources, poetry, products of oral culture, sayings. The stories of Nasrettin Hoca and the tales of La Fontaine should also be considered among the sources of Garip. Another source that influenced Garip in his coming years is the haikus, with whom he met the French channel. Dada and surrealism are among the currents that also influenced his İkinci Yeni poem. Surrealism's methods of poetic image, automatic spelling, randomness can be considered in this context. Surrealist painting, cinema and atonal music are the arts that prepare the new poetry. Existential philosophy influences the İkinci Yeni from a thought point of view. In the formation of the İkinci Yeni, there is also the influence of English and American literature. The current of imagism, Azra Pound and T.S. The Eliot effect plays an important role in resource change. The sources affecting all three poets of Garip are the same, and it is impossible to mention such a partnership between the İkinci Yeni poets. For example, the sources of nutrition of poets such as Sezai Karakoc, Edip Cansever, Ece Ayhan and Cemal Süreya have orientations that will match their personalities. In this article, the sources on which both movements were fed were traced, focusing on the influence of literary formations rather than the political atmosphere of the periods in the emergence of the movements.

Keywords
Garip, İkinci Yeni, poetry, sources, surrealism