Porto - Demo Blog 5

Yazar	: ERGİN JABLE  Cevdet ŞANLI
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2016
Sayı	: 9
Sayfa	: 1-24
Doi	: http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut55

Özet
Kosova, zanaatçılık konusunda Balkanların hatta Avrupa’nın önde gelen bölgelerindendir. Bu alanda bölgenin merkezi ise, Prizren’dir. Roma ve Türk medeniyetlerinin ciddi tesirinin görüldüğü bölgede, Avarlar, Peçenekler, Kuman - Kıpçak ve en son Osmanlılardan kalan 200’den çok zanaat kolu vardır. Bunlardan tüfekçilik, fişekçilik, saraç, demircilik, yorgancılık, kilimcilik, halıcılık, bıçakçılık, kuyumculuk, nalbant, gümüşçülük, bakırcılık, dericilik, terzilik ve tabakçılık en çok bilinenleridir. Bugün, Prizren hala Kosova’nın zanaatçılık merkezi olarak görülür. Ancak küreselleşen dünyanın rekabet gücüne dayanamayan birçok zanaat kolu maalesef kaybolsa da, kuyumculuk ve bilhassa gümüşçülük varlığını hala sürdürmeye çalışmaktadır. 50 yıl öncesine kadar 100’den fazla ailenin / kişinin yoğun çalıştığı bu alan, bugünlerde kaybolma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Kalanların birçoğu da zanaatten çok işin ticareti ile uğraşır. Bu çalışma ile amacımız, gümüşçülük zanaatında bulunan alet ve ürünlerde geçen Türkçe kelimeleri tespit etmek ve bunları ortaya çıkarmaktır. Bugün Prizren’de bu alanda kullanılan kelimelerin birçoğu Türkçe ve İtalyanca’dır. Türk ve Roma medeniyetlerinden kalan bu isimler, aslında bölgede her iki medeniyetinde ne kadar etkili olduğunu gösterir. Bu çalışmada, Prizren’de gümüşçülük zanaatı üzerinde yıllarca çalışan ustalarla, sahada ses cihazıyla yapılan metinler kullanılır. Prizren Türk Ağzının ses olayları / değişikliklerini içeren bu metinler, Türkiye Türkçesi ile mukayese edilerek Türkçede kullanılan kelimeler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Abstract
The Balkans, is the place where the invention of the Turk and Roman civilization. Turks and Romans are spread over three continents. Kosovo was a unique place where about of craftsmanship of Balkans even Europe-wide. Prizren is a city where have the most of craftsman in Kosovo-wide. Remaining from Avars, Pecheneks, Kuman-Kipchaks and the last Ottoman Empire, there was lots of craft by made of tradition usage and custom works. There was over 200 craft such as; gunsmith, farrier, silversmith, coppersmith, leatherwork, tailoring, tanning… Even though * YRD. Doç. Dr. Priştine Üniversitesi/Filoloji Fakültesi /Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi/ el-mek erginj@gmail.com ** YRD. Doç. Dr. Yıldız Teknik Üniversitesi/Eğitim Fakültesi/Türkçe Eğitimi Bölümü öğretim üyesi/el-mek cevdetsanli@gmail.com Kosova – Prizren Şehrinde Gümüşçülük Zanaatinda Bazi Türkçe Kelimeler Üzerine 2 Prizren is crafts center in Kosovo still today, unfortunately many of these crafts were disappeared in a globalized world. Until 50 years of intensive work more than 100 family/individual handicrafts that called filigree, the number of jewelry/silversmith increasingly reduced, today until 10 families are striving as filigree of handicraft. Although seems a large number of jewelry store in the Prizren city, most of them by trading jewelry is continuing, In Turkish and Roman civilization today still ongoing silversmith craft contained tools and equipment words that used Turkish and Italian language. Jewelry/silversmith craft of 21st century even in Turkey and Italy as well as continued in the Balkans, Turkish and Roman civilization influence of different communities learn this craft in a variant of word effects. This text compilation is done with audio devices in the field, by master of craft of working with over the year’s silversmith in Prizren. Although seems phonetic event changes of Turkey Turkish and Prizren Turkish Dialect by identifying examples of text compilation that we have done, we tried to find the word concerning of the Turkish language.

Keywords
Turkish, Silversmith, Prizren, Craft.