Klasik Türk Şiirinde Kuyruklu Yıldız ve Kuyruklu Yıldıza Dair İnanışlar
(Klasik Türk Şiirinde Kuyruklu Yıldız ve Kuyruklu Yıldıza Dair İnanışlar )

Yazar : Semih Yeşilbağ    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 31
Sayfa :
Doi : http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut563
    


Özet

Since ancient times, beings in the sky have attracted the attention of people, and various beliefs have been developed about their appearance, disappearance, shapes, colors, etc. It is common in every society to attribute unexplained events to some beliefs in the society, to some imaginary reasons, and to have positive or negative expectations about the future by making some inferences from natural events. The Ottoman Empire is a great civilization with a very different belief and cultural structure. As a member of this civilization, it is seen that these beliefs have somehow influenced the writings of the poets of classical literature who know, are affected by, believe in the beliefs within the society or use them in their poems even if they do not believe within the framework of a tradition. In this study, it is aimed to determine the beliefs about the comet and the comet through the poems written by the poets of classical literature. In this article, first of all, some information about the comet was given through the review of various sources, and then the appearance of the comet in classical Turkish poetry and the reflections of the beliefs about the comet on this poetry were determined. For this purpose, the couplets related to the comet identified from divans and masnavis have been guiding us. Intralingual translations of the couplets were made, and in some places, visuals related to the issue emphasized were also used. With this study, it has been tried to draw attention to the fact that the poets of classical literature used the comet as a material in their poems like everything they observed in the period they lived in, but in doing so, they embellished these materials with deep imaginations, wide associations and subtle allusions because they were poets.



Anahtar Kelimeler

Comet, folk beliefs, classical Turkish poetry.



Abstract

Eski devirlerden beri gökyüzündeki varlıklar, insanların dikkatini çekmiş, görünmeleri, kaybolmaları, şekilleri, renkleri gibi hususları ile ilgili değişik inanışlar geliştirilmiştir. Sebebini açıklayamadığı olayları toplumdaki bazı inanışlara, hayâli bazı sebeplere bağlamak, tabii olaylardan bazı çıkarımlar yaparak geleceğe dair olumlu ya da olumsuz beklentiler içine girmek her toplumda görülen bir durumdur. Osmanlı Devleti, çok farklı inanç ve kültür yapısına sahip büyük bir medeniyettir. Bu medeniyetin bir ferdi olarak toplum içindeki inanışları bilen, etkilenen, inanan ya da bir gelenek çerçevesinde inanmasa da bunları şiirlerinde kullanan klasik edebiyat şairlerinin yazdıklarına da bu inanışların bir şekilde tesir ettiği görülmektedir. Bu çalışmada klasik edebiyat şairlerinin yazdıkları şiirler üzerinden kuyruklu yıldız ve kuyruklu yıldıza dair inanışların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu makalede öncelikli olarak kuyruklu yıldız hakkında çeşitli kaynakların taranmasıyla ulaşılan bazı bilgiler verilmiş, ardından klasik Türk şiirinde kuyruklu yıldızın görülmesi ve kuyruklu yıldıza dair inanışların klasik Türk şiirine yansımaları tespit edilmiştir. Bu hedefte divanlardan ve mesnevilerden tespit edilen kuyruklu yıldız ile ilgili beyitler bize yol gösterici olmuştur. Beyitlerin dil içi çevirileri yapılmış, bazı yerlerde üzerinde durulan husus ile ilgili görsel de kullanılmıştır. Bu çalışma ile aslında klasik edebiyat şairlerinin yaşadıkları dönem içerisinde gözlemledikleri her şey gibi kuyruklu yıldızı da şiirlerinde malzeme olarak kullandıkları ama bunu yaparken şair olmaları sebebiyle bu malzemeyi derin hayaller, geniş çağrışımlar ve ince telmihlerle süsledikleri dikkatlere sunulmaya çalışılmıştır.



Keywords

Kuyruklu Yıldız, halk inanışları, klasik Türk Şiiri